PEZ – snoep als popcultuur-speelgoed

PEZ is een merk van snoepgoed dat bekend staat om zijn karakteristieke rechthoekige snoepjes en de bijbehorende dispensers. De geschiedenis van PEZ begint in Oostenrijk in de jaren 1920. Ondertussen is het een stijlicoon geworden… en verzamelbaar.

Een stukje geschiedenis

De Oostenrijkse ondernemer Eduard Haas III introduceerde in 1927 een pepermuntje genaamd PEZ, een naam afgeleid van het Duitse woord “Pfefferminz” (pepermunt). Oorspronkelijk waren de PEZ-snoepjes bedoeld als ademverfrissers voor volwassenen en werden ze verkocht in metalen doosjes.

Pas in 1949 werd de eerste PEZ-dispenser geïntroduceerd. Deze dispenser was ontworpen om op een aansteker te lijken, wat paste bij de oorspronkelijke marketingcampagne die PEZ als een alternatief voor roken promootte. Het was een manier om de pepermuntjes gemakkelijker en hygiënischer te consumeren.

Vind Classic PEZ-dispenser op eBay

Vanaf 1950 begon PEZ zich in de VS te richten op kinderen. Dit leidde tot de introductie van dispensers met deksels die populaire personages uit stripboeken, films en tv-series voorstelden. Deze kleurrijke en speelse dispensers, die we allemaal kennen, werden al snel een verzamelobject. Het was in de jaren ’70 dat PEZ groeide in populariteit, omdat PEZ-thema’s meer en meer aansloten bij actuele trends en populaire cultuur. De verzamelcultuur rondom PEZ-dispenser groeide, en sommige zeldzame exemplaren werden waardevolle verzamelobjecten.

Waarom PEZ-dispenser zo verzamelbaar zijn

PEZ-dispensers zijn uitgegroeid tot iconische verzamelobjecten die mensen van alle leeftijden aanspreken.

• Elke PEZ-dispenser heeft een uniek ontwerp, vaak gebaseerd op populaire cultuurfiguren, films, televisieshows, en zelfs historische gebeurtenissen.
• PEZ brengt regelmatig beperkte oplages en speciale uitgaven uit, die extra gewild zijn onder verzamelaars. Deze dispensers zijn vaak moeilijk te vinden en stijgen daardoor in waarde.
• Voor veel verzamelaars roept het verzamelen van PEZ-dispensers een gevoel van nostalgie op. De dispensers herinneren hen aan hun jeugd en de vreugde van het ontvangen van een nieuw PEZ-speeltje.
• Er is een hechte gemeenschap van PEZ-verzamelaars over de hele wereld. Verzamelbeurzen, online fora en sociale media groepen bieden platforms waar verzamelaars kunnen ruilen, kopen, verkopen en informatie delen.
• PEZ-dispensers zijn niet alleen functioneel, maar ook visueel aantrekkelijk. Dispensers pronken makkelijk in speciale vitrines of op planken, waar ze als échte kunstwerken fungeren en gespreksonderwerpen vormen.

Enkele héél waardevolle PEZ

Aangezien PEZ sinds de jaren ’50 bezig is met mooie dispensers uit te brengen, kan je er prat op gaan dat verzamelaars voor dat “ene ontbrekende item” in hun collectie grof geld betalen. Het leuke is echter dat iedereen vandaag naar de winkel kan stappen, een PEZ kan kopen en in een paar jaar mogelijk het winnend lot kan bezitten. Het kàn allemaal.

Voor wie wil zijn er volledige prijslijsten die op het internet circuleren, waarop prijzen nogal durven variëren. Je kan PEZ kopen voor een paar euro tot tienduizenden euro’s per dispenser.

Duur, duurder, duurst

De echte topper is een “Astronaut B” als ‘soft head’-PEZ-dispenser uit 1982. Een rubberhoofdige PEZ die zeer gewild is, zelfs zo gewild dat iemand er ooit 32.000 EUR voor neerlegde. Hij werd ooit op eBay gewoon verkocht, met het foutgespelde opschrift “1982 World’s Fair, Knoxville, Tennesse”.  De huidige waarde zou echter ‘maar’ rond de 12.000 EUR schommelen.

Vind Astronaut B op eBay

Enkele andere noemenswaardige dure PEZ’s zijn Mickey Mouse als eveneens ‘soft head’, de ‘Psychadelic Eye’-PEZ. Ook zij halen makkelijk hoge bedragen.

Maar ook de “Make-A-Face”-PEZ: je kon letterlijk een kit kopen om je eigen PEZ-dispenser ineen te steken. Een beetje zoals Mr. Potato Head dus voor wie het speeltje kent. Allemaal heel wat duizenden euro’s waard.

Logo’s en politiek

Ook populair zijn de PEZ’s waar het hoofd een logo is. Zo is er een welbekende PEZ met het Lion’s Club-hoofd als logo, en de politiek getinte ezel en olifant voor de Amerikaanse politieke partijen. Wederom prijzen rondom de 10K. Toch wel de moeite waard om eens rond te surfen of op een rommelmarkt een oogje in het zeil te houden.

Daarnaast is de regel: hoe meer beperkt in de tijd en hoe meer over een specifiek onderwerp, hoe duurder. Zo gooit de ‘Prince Harry and Meghan Markle’-PEZ ook hoge ogen en haal je bijna de 10K ook voor dit duo.